Wapenembargo Rusland

Op 1 augustus kondigde de EU een embargo op in- en uitvoer van militaire goederen van en naar Rusland af. Voor de Nederlandse militaire industrie heeft dit nauwelijks gevolgen. De wapenexport naar Rusland was de afgelopen tien jaar minder dan drie miljoen euro waard. Ook de totale Europese export is niet omvangrijk. Rusland heeft een uitgebreide eigen wapenindustrie die in de meeste behoeften kan voorzien.

Het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk zijn de belangrijkste leveranciers uit de EU, waarbij een nog lopende order voor twee Franse vliegdekschepen het meest opvalt. Een order waarvoor ook de Nederlandse scheepsbouwer Damen nog even in de race was. Vooral vanwege deze export besloot de EU dat al lopende contracten buiten het embargo vallen.
Ook voor de Russische wapenexport zijn de gevolgen van de sancties beperkt. Rusland is weliswaar na de Verenigde Staten de grootste wapenexporteur ter wereld, maar EU-landen zijn nauwelijks klant van de Russische wapenindustrie. Serieuzere consequenties liggen er op het vlak van samenwerking tussen Russische en Europese militaire bedrijven. Een aantal lopende projecten werd teruggeschroefd of beëindigd, waaronder samenwerking met Renault voor gevechtsvoertuigen en met Rheinmetall voor simulatie-apparatuur voor de landmacht.
In de media verscheen het alarmerende bericht dat de leverancier van de raket die mogelijk gebruikt werd om het vliegtuig van vlucht MH17 uit de lucht te schieten in Amsterdam zetelt. Dit verhaal blijkt echter te kort door de bocht te zijn. Het om belastingredenen in Amsterdam gevestigde bedrijf Rostec is 100% aandeelhouder van Rosoboronexport, dat namens de Russische staat het officiële bemiddelingsagentschap is voor wapenexport vanuit Rusland. Maar er is geen sprake van dat het bedrijf zelf de vermoedelijk gebruikte SA11(‘Buk’)-raket heeft geproduceerd of geleverd. Mochten dit soort de wapens vanuit Rusland naar de separatisten zijn geschoven dan zal dat ook niet via officiële export zijn gegaan.
Dit laat onverlet dat het feit dat Rostec met een volledige dochter als betrokkene en promotor van Russische wapenexport in Amsterdam zit natuurlijk wel degelijk onwenselijk is. Het bedrijf is betrokken bij controversiële leveranties, bijvoorbeeld aan het regime van Assad in Syrië.