Artikel 26 van het Handvest van de Verenigde Naties verplicht lidstaten om te streven naar internationale vrede en veiligheid met zo gering mogelijk gebruik van mensen en middelen voor bewapening. Militaire uitgaven van ontwikkelingslanden gaan ten koste van sociale uitgaven, bijvoorbeeld voor onderwijs en gezondheidszorg.
In april 2008 maakte de Algemene Vergadering van de VN de balans op van de vooruitgang voor het halen van de Milleniumdoelen. Met nog zeven jaar te gaan tot 2015, het streefjaar voor de Milleniumdoelen, is er nog veel te doen. Het hoofd van het VN-Bevolkingsfonds, Thoraya Ahmed Obaid, noemde kinder- en moedersterfte de meest ’trieste en shockerende’ vorm van ongelijkheid tussen rijk en arm. Een van de grote problemen is het tekort aan geschoold medisch personeel in ontwikkelingslanden. Afrika en Azië hebben een onmiddellijk tekort aan 334.000 vroedvrouwen. Om hier iets aan te doen is 6 miljard dollar (3,9 miljard euro) per jaar voldoende. Evenveel, aldus Obaid, als de wereld gedurende anderhalve dag uitgeeft aan wapens.
Nederland steunt de Millenniumdoelen, maar exporteert wel dure wapensystemen naar ontwikkelingslanden. Ons land heeft de mogelijkheid om wapenexportvergunningen te weigeren op grond van een set criteria, waarbij onder meer gekeken wordt naar de “compatibiliteit van de wapenuitvoer met de technische en economische capaciteit van het ontvangende land, rekening houdend met de wenselijkheid dat de staten aan hun legitieme behoeften inzake veiligheid en defensie voldoen met zo gering mogelijke aanwending van menselijk en economisch potentieel voor bewapening.
Het NGO Committee on Disarmament, Peace & Security heeft in 2010 de verhouding berekend tussen de totale wereldwijde militaire uitgaven en de Millenniumdoelen. Millenniumdoel 1 bijvoorbeeld, de uitbanning van extreme armoede en honger in de wereld, zou bereikt kunnen worden met slechts 2,5% tot 3,5% van wat de wereld jaarlijks aan militaire uitgaven doet. Het engelstalige artikel is te vinden in de Disarmament Times.
Achtergrondinformatie/bronnen
Factsheet Wapenexport en Ontwikkeling
Artikel Reduction of Military Budgets; the role of the UN
Artikel Nederlandse topproducten voor arme landen
Literatuuroverzicht met achtergrondinformatie en bronnen.
Conventional Arms Transfers to Developing Nations, 2002-2009 US Congress Research Service
Landen/cases
Marokko:
Lees de factsheet over Fregatten voor Marokko. Lees het persbericht over Marokkaanse defensie-uitgaven versus ontwikkelingshulp en een overzicht van achtergrondinformatie Marokkaanse defensieuitgaven.
India:
Lees over de Indiase interim-begroting en de wapenbeurs in Bangelore.
Latijns Amerika:
Lees de factsheet over wapenwedloop in Latijns Amerika.
Coherentie in het ontwikkelingsbeleid
De Evert Vermeer Stichting (EVS) wil politici en het publiek bewust maken van de – vaak onbedoelde – schadelijke gevolgen van Nederlands en Europees beleid voor mensen in ontwikkelingslanden. Bekijk de coherentiewebsite van de EVS met onder Economische Zaken en Defensie een aantal voorbeelden van incoherent ontwikkelingsbeleid in relatie tot militaire export naar ontwikelingslanden.
Debat
In december 2008 organiseerde de Campagne tegen Wapenhandel samen met de Evert Vermeer Stichting onder de titel Raketten of Rekenschriften een debat over deze problematiek. Lees de column van Fransesco van Jole voor het debat. Bekijk het verslag met foto’s op de weblog van Anja Meulenbelt.
Mede mogelijk gemaakt door
