30 november 2016, Amsterdam, Brussel, Helsinki, Londen, Madrid, Milaan, Paris, Praag, Rome, Stockholm – Leden van het Europees Netwerk tegen Wapenhandel (ENAAT) zijn ernstig verontrust over de plannen om militair onderzoek te financieren uit het EU budget 2017, oplopend tot 90 miljoen in 3 jaar. Daarnaast wil de EU ook geld uit andere Europese middelen vrijmaken, oplopend tot 5 miljard EUR, voor het stimuleren van de wapenindustrie via een Europees Defensie Fonds.
Geld daarvoor moet komen van onder meer de Europese Investerings Bank (EIB) en uit Europese Structurele en Investeringsfondsen (ESIF). De plannen zijn tot stand gekomen na forse lobby vanuit de wapenindustrie, en veranderen via een achterdeur het Europese vredesproject in een militair project.
“Het is misschien efficient om binnen de EU militaire capaciteiten meer te delen, maar dit plan gaat vooral over meer geld, dat direct naar de wapenindustrie gaat” alsdus Wendela de Vries van Stop Wapenhandel. “Maar met een gezamlijk budget van 217.5 miljard EUR voor EU lidstaten in 2015 is de EU de tweede in grote in wereldwijde militaire uitgaven; de suggestie dat meer geld nodig is om de Europese veiligheid te garanderen snijdt geen hout. Ook het idee dat het stimuleren van wapenindustrie een goed investering is in banen en economische ontwikkeling is nergens op gebaseerd; investeren in zorg en onderwijs kan veel meer werkgelegenheid opleveren.”
Het Europees Defensie Actie Plan is door de Europese Commissie ontwikkeld na advies van onder meer een Group of Personalities (GoP), waarvan 9 van de 16 leden afkomstig zijn uit de wapenindustrie. Toezicht op het plan moet plaatsvinden vanuit een Board bestaande uit de Europese Commissie, lidstaten, de Hoge Vertegenwoordiger, het Europese Defensie Agentschap en wederom de wapenindustrie. Behalve het vrijmaken van middelen behelst het plan ook een verdere versoepeling van de Europese interne wapenexportregels, waardoor controle van wapenexporten en het voorkomen van export naar mensenrechtenschenders en oorlogsgebieden verder wordt bemoeilijkt.