Op 19 januari bespreken overheid en wapenindustrie in Den Haag een nieuwe geldpot voor wapenonderzoek. De Europese Unie gaat voor het eerst in zijn bestaan rechtstreeks wapenonderzoek subsidiëren. De Europese Commissie volgde hiervoor het advies van een expertgroep die grotendeels uit lobbyisten van de wapenindustrie bestaat. Voor 2017 is een bedrag vrijgemaakt van 25 miljoen euro – ten koste van andere begrotingsposten – dat in de jaren daarna moet oplopen tot 3,5 miljard euro in de periode 2021-2027.
Ook wil de Commissie dat lidstaten geld vrijmaken voor een Europees Defensie Capaciteitsfonds met een streefbedrag van 5 miljard euro per jaar om gezamenlijke militaire aankopen te doen. Welke wapens aangekocht gaan worden en waarvoor die dan wel gaan dienen is nog onduidelijk maar plannen om hiervoor geld naar de wapenindustrie te sluizen worden voortvarend ter hand genomen.
Ook is het plan dat lidstaten hun bijdrage aan het Defensie Capaciteitsfonds niet hoeven op te tellen bij hun maximale toegestane begrotingstekort. Dat betekent dat lidstaten met schuldenproblemen in de toekomst geen extra geld mogen uitgeven aan pensioenen en armoedebestrijding, maar wel aan wapens.
Nooit eerder ging Europees geld rechtstreeks naar de wapenindustrie. In de toekomst wil de Europese Commissie de subsidiemogelijkheden voor wapenproductie nog uitbreiden, onder meer door de criteria van de Europese Investeringsbank te versoepelen en Erasmus+ geld, bedoeld voor jongeren- en educatieprojecten ook voor wapenindustrie toegankelijk te maken.
Intussen is de Europese Commissie bezig om sluipenderwijs de exportcontrole op wapenhandel uit te hollen. Tot voor kort werd wapenexport uitgezonderd van de vrije Europese binnenmarkt waardoor lidstaten hun wapenexport middels vergunningen konden controleren. Onder het motto ‘wapenhandel is goed voor innovatie en werkgelegenheid’ is de interne markt nu vrijgegeven en worden de mogelijkheden voor wapenexportvergunningen verruimd. Voor nationale parlementen wordt de mogelijkheid om het wapenexportbeleid te controleren en zo nodig te corrigeren daarmee beperkt.
Op alle problemen die Europa heeft is dit wel het slechtst denkbare antwoord. Meer wapens, ten koste van andere uitgaven en zonder democratische inbedding, is alleen in het belang van de wapenindustrie.
Op 19 januari organiseerde de lobbykoepel voor wapenindustrie NIDV, het Ministerie van Defensie en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO) een bijeenkomst over deze nieuwe geldstroom voor ‘defensie-gerelateerd Research & Development’.
Stop Wapenhandel protesteerde hier tegen deze overheidssteun aan wapenproductie. Mmv European Network Against Arms Trade, Brussel.
.
