Als u onderwijzer dan wel treinconducteur bent, grote kans dat uw pensioenbijdrage direct opgaat aan kernwapens, drones en de Joint Strike Fighter. Dat heeft stopwapenhandel na ampel onderzoek zojuist wereldkundig gemaakt.
Column: Gijs de Swarte
En dan hebben we niet over Nederlandse schroeven voor een lenskap of een klein helikopterpaneel. Nee, het geld van onder meer het Nederlandse Algemeen Burgerlijk Pensioenfond, (ABP) een van de grootste pensioenfondsen ter wereld en het fonds voor overheid en onderwijs – gaat direct naar de wapenindustrie.
Moordbaan
Daar zijn een paar dingen behoorlijk vies aan. Het ABP gaat online prat op een uitermate voorzichtig beleid en het niet investeren in ‘controversiële wapens’ als landmijnen en clusterbommen. Dat lijkt mooi maar is sowieso al bij de wet verboden – dus niets om trots op te zijn. Dat de proliferatie van kernwapens – waar 1.1 miljard naartoe gaat, vrij eh… stupide is, behoeft weinig betoog. Van kernwapens gaan mensen dood en als het even tegenzit wij allemaal. Drones, waar het ABP een miljard in stopt – zijn een verhaal op zich. Kort en goed; ze worden ruim ingezet buiten het oorlogsrecht om. In gewoon Nederlands, boeven mag je niet doodschieten maar moeten voor de rechter komen en al die mensen die rond de boef staan en waar ook niets van overblijft, hebben nogal eens niets gedaan. Verder is het feit dat zo’n brave huisvader uit Nevada in zijn Chevy elke dag naar zijn negen tot vijf, joystick-moordbaan rijdt – nogal pervers. Die dingen worden vanuit een ander land bestuurd, zijn bovendien niet te zien vanaf de grond en leveren dus permanente angst op. Zie, zo u wil de nieuwe film Good Kill, voor een scheut drone-realiteit.
En dan die Joint Strike Fighter… ook maar even heel kort. Het vliegtuig is stealth; met radar niet te zien en dus welbeschouwd een aanvalsvliegtuig voor problemen met zeer grote jongens als China, Rusland of Iran. Zeggen ze in de Tweede Kamer wel, ‘We moeten onze jongens in Afghanistan toch kunnen helpen?’ – de waarheid is dat dat met een veel goedkopere Europese optie ook zou kunnen. Verder is het zo – ook allemaal onderzocht door www.stopwapenhandel.org – dat er grote Nederlandse bedrijven zoals Stork en Fokker aan werken (belangrijk aankoopmotief natuurlijk) maar dat de verkoop van die dingen, a (nu nog) 80 tot 85 miljoen dollar per stuk – contractueel volledig door de Amerikanen wordt gecontroleerd. We zijn in de wereld nummer elf als het om wapenhandel gaat maar er zijn ook wel wat landen waar we geen wapens aan verkopen omdat ze dan worden ingezet tegen burgers of bij conflicten waar we ons niet in kunnen vinden. Als de Amerikanen wel JSF’s aan die landen willen verkopen – met de door Nederland gemaakte spullen erin – dan heeft de regering nul stem.
160 miljoen dollar
De Amerikaanse rekenkamer heeft het overigens al over 160 miljoen dollar per stuk en dat de uiteindelijke prijs dus nog steeds niet vaststaat mag bizar genoemd worden. En tenslotte, hoewel de JSF geen einde lijkt te kennen als het om misstanden gaat – onder het vliegtuig hangen kernwapens – Amerikaanse. Dus zitten we daar ook weer aan vast. Dat het APB van uw pensioen aan dat alles meebetaald is iets om goed over na te denken. Het hoeft ook niet. Pensioenfondsen genoeg die een fijner beleid voeren en toch floreren.
.