Met verkiezingsbeloften over het ’terughalen van banen’ heeft Trump veel stemmen gewonnen van werkloze Amerikanen. Hoewel er door velen op gewezen is dat banen uit de ‘maak-industrie’ vooral verloren gaan door robotisering. Maar de belofte dat industriële productie voor nieuwe werkgelegenheid zal zorgen moet gestand worden gedaan.
Geschat wordt dat pakweg 10% van de 2,2 biljoen dollar industriële output van de VS komt van de productie van wapens, die voornamelijk worden gekocht door de eigen krijgsmacht. De particuliere winsten die dit oplevert voor de aandeelhouders van bedrijven als Lockheed Martin, Raytheon en Northrop Grumman worden geheel betaald uit publieke middelen.
Militair overwicht
Meer dan een derde van alle militaire uitgaven ter wereld komen van de VS-regering. En hoewel niet alle uitgaven naar wapenaankopen gaan – een belangrijk deel wordt bijvoorbeeld uitgegeven aan pensioenen en invaliditeitsuitkeringen aan veteranen – gaat ongeveer een derde naar steeds duurdere (niet perse betere) militaire producten. Die enorme uitgaven leveren een absoluut conventioneel militair overwicht op. Zo heeft de VS bijvoorbeeld een kleine twintig schepen van waar af gevechtsvliegen kunnen opstijgen (zoals de F-35, beter bekend als Joint Strike Fighter), China en Rusland hebben elk maar 1 vliegdekschip (waarbij die van Rusland nauwelijks functioneel is: bij optreden tegen IS moesten de Russische vliegtuigen van de ‘Admiraal Kuznetsov’ opstijgen en landen vanaf een basis op het Syrische vasteland, nadat twee toestellen bij landing op het schip in zee waren gestort). Ook op andere gebieden overtreft de Amerikaanse militaire capaciteit vele malen die van China en vooral Rusland. Rusland krijgt niet eens voldoende personeel voor zijn leger. Toch leeft in Nederland het idee dat zo niet de Chinezen dan toch op z’n mist de Russen staan te trappelen aan de Europese buitengrenzen.
Boodschappenlijstje
Dit opgefriste vijandbeeld blijkt heel geschikt om het Nederlandse defensiebudget te verhogen. In plaats van de tekorten bij de jeugdzorg aan te pakken moeten we wapens gaan kopen. De krijgsmacht heeft een forse verlanglijst voor nieuwe spulletjes: onder meer Killerdrones (de zogenaamde Reapers waarmee de VS echte of vermeende terroristen liquideren in onder meer Pakistan, Afghanistan, Syrië, Irak, Somalië en Libië. In Nederland worden hiervoor onderdelen gemaakt door Fokker Helmond), twee nieuwe multipurpose-fregatten (M-fregatten) voor 730 miljoen euro (zullen gebouwd worden door scheepswerf Damen), en onderzeeboten waarvoor naar verluidt meer dan € 2.500 miljoen nodig is. En ook nog een stuk of wat extra JSF’s, want de 37 toestellen die we nu voor € 4,5 miljard aanschaffen zijn voor een oorlog tegen Rusland of China onvoldoende. Het moge duidelijk zijn dat al deze wapens niet meteen bedoeld zijn voor een veiliger werksituatie voor militairen op vredesmissie. Het gaat om uitbreiding van militaire mogelijkheden om een grotere rol te kunnen spelen in internationale grootschalige oorlogsvoering. Overigens hadden we voor € 4,5 miljard ooit 88 JSF’s zullen kopen, maar ja, het toestel viel wat duurder uit. Moet kunnen.
Vijandbeeld
Een nieuw buitenkansje voor de wapenindustrie is dictator Kim Jong-un van Noord-Korea. Kim wil niet alleen zijn onderhandelingspositie versterken met nieuwe rakettechnologie, hij blijkt ook bereid om op elke provocatie van Trump in te gaan. Hij leent zich daarmee uitstekend voor demonisering, precies goed om meer geld naar de wapenindustrie te legitimeren. De onvoorspelbare en onverantwoordelijk Trump jaagt met zijn bizarre Tweets en toespraken de spanning nog verder op, en bij gebrek aan diplomatie en onderhandeling lijkt bewapening nog het enige alternatief. Wapenbedrijven kunnen nu eindelijk hun raketschildtechnologie op grote schaal aan de man brengen. Dit peperdure wapenprogramma moet ballistische raketten (raketten die een deel van hun baan buiten de dampkring afleggen) uit de lucht kunnen schieten. Het Pentagon heeft er recent $416 miljoen extra voor gevraagd. Er staan delen van het raketschild op het Europese vasteland, Zuid-Korea en Japan schaffen onderdelen van het systeem aan, en Europese wapenbedr
Verdragen zijn voor pussy’s
Raketschild is een misleidende naam; het suggereert een passief, defensief beschermingswapen. In werkelijkheid is het raketschild een gevaarlijk concept dat het nucleaire evenwicht onderuit haalt. Dat evenwicht is erop gebaseerd dat Rusland en de VS nucleair ongeveer even sterk zijn, en beiden een conflict dus niet kunnen winnen. Nu de VS en zijn Europese en Aziatische bondgenoten een raketschild ontwikkelen wordt Amerika, dat op conventioneel gebied al veruit superieur is, ook nucleair oppermachtig. Rusland voelt zich zeer bedreigd en Amerika voelt zich onkwetsbaar. Het ABM ontwapeningsverdrag, dat precies deze situatie had moeten voorkomen, is door Bush Jr. in 2002 eenzijdig opgezegd om ruimte voor ontwikkeling van raketschildtechnologie te maken.
Hoe komt Kim aan zijn kennis?
De Noord-Koreanen kregen de kennis om ballistische raketten te maken mogelijk via de Oekraïense raketproducent Yuzhmash dat sinds de breuk tussen de Oekraïene en Rusland, net als veel Oekraïense wapenbedrijven, op zoek is naar nieuwe afzetmarkten. Hoewel berichten over de Oekraïne met voorzichtigheid moeten worden bekeken vanwege het trol-risico lijken hierover de diverse bronnen betrouwbaar. De nucleaire kennis om een kernwapen te maken heeft Kim al lang geleden verkregen uit ons eigen Almelo. De Pakistaanse kernfysicus A.Q. Khan deed daar in de jaren ’70 bij Urenco kennis op voor het verrijken van uranium tot kernwapenniveau. Deze kennis verkocht hij aan onder meer zijn geboorteland Pakistan, aan Libië en aan Noord-Korea. (In het VPRO-radioprogramma Argos van 9 augustus 2005 stelde oud-premier Ruud Lubbers dat de spionage van Khan allang bekend was bij de inlichtingendiensten, maar dat op verzoek van de CIA niet werd ingegrepen, mogelijk om hem beter te kunnen volgen.) Overigens verrijkt Urenco op dit moment uranium dat in de VS wordt opgewerkt tot tritium voor Amerikaanse kernwapens. Dat is in strijd met afspraken, maar ondanks Kamervragen weigert de Nederlandse regering onderzoek in te stellen.
Nederlandse en Belgische rol raketschild
Ook de sterk geïntegreerde Nederlandse en Belgische marine spelen een rol in het raketschild. De zwaarste Nederlandse marineschepen, de LCF-fregatten, beschikken over zeer geavanceerde radar van wapenbedrijf Thales waarmee ballistische raketten kunnen worden gedetecteerd en als ’target’ gelokaliseerd. Nederland beschikt nog niet over de SM-3 raketten om de inkomende raketten dan uit de lucht te schieten. De radarinformatie zal daarom gedeeld worden met Amerikaanse schepen die wel over deze raketten beschikken. Dat wordt op dit moment geoefend in NAVO operatie “Formidable Shield” waaraan de LCF-fregatten Tromp en De Ruyter deelnemen. De Belgische marine wil de SM-3 raketten zelf gaan aanschaffen, en ook binnen de Nederlandse marine klinken geluiden dat het nu toch hoog tijd wordt. Binnenkort zal onze krijgsmacht, samen met onze zuiderburen, dus geheel zijn voorbereid als de malloot in het Witte Huis de zaak daadwerkelijk uit de hand laat lopen. Een geruststellend idee?
Gepubliceerd op Solidariteit/Grenzenloos oktober 2017
..
