Nederlandse wapenhandel blootgelegd

Breda 28 november 2003. Explosieve materie. Nieuw boek over falende controle op wapenexporten. Door Martin Broek en Frank Slijper

Nederland behoort al jaren tot de tien grootste wapenexporterende landen in de wereld. De defensie-industrie weet zich gesteund door een overheid die niet alleen informatie over wapenhandel geheimhoudt, maar ook structureel steun verleent aan deze tak van industrie. Na een jaren slepend beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur wisten VPRO’s radioprogramma Argos en de Campagne tegen Wapenhandel tot nu toe zestienduizend pagina’s met wapenexportgegevens boven water te krijgen. Samen met een schat aan ander nieuw materiaal vormt dat de basis van het vandaag bij uitgeverij Papieren Tijger verschenen boek Explosieve Materie – Nederlandse wapenhandel blootgelegd. Auteurs Martin Broek en Frank Slijper laten daarin zien hoe de controle op Nederlandse militaire exporten faalt.

Grondstoffen voor strijdgassen vertrekken naar landen waarvan experts vermoeden dat ze aan een chemisch wapenprogramma werken. Als het gaat om de doorvoer van wapens zijn Schiphol en Rot-terdam nog steeds zo lek als een mandje. Als een van zijn weinige politieke daden blijkt LPF-minister Heinsbroek het enige controlemiddel op de uitvoer van zogenaamde niet-strategische goederen en diensten met een militaire bestemming stilletjes geschrapt te hebben. De Verenigde Staten fungeren steeds meer als sluiproute voor exporten van Nederlandse onderdelen van bijvoorbeeld F-16s en Apache gevechtshelikopters naar oorlogsgebieden en mensen-rechten schendende regimes. Den Haag blijft liever ziende blind en horende doof als daarmee bijvoorbeeld Palestijnen worden gebombardeerd. Nederland maakt tenslotte goede sier in de internationale campagne tegen de verspreiding van kleine wapens, terwijl ze zelf op grote schaal de export (van onderdelen) daarvan goedkeurt.

Explosieve materie geeft een onthutsend beeld van de falende controle van de Nederlandse overheid op militaire exporten. De steevast door Den Haag gepropageerde terughoudendheid is een wassen neus die op geen enkele manier waargemaakt wordt. Als bijdrage aan een meer open discussie over de rol van Nederland in de internationale wapenhandel staat een overzicht van wapenleveranties van 1992 tot en met 2001, gesorteerd op land, op de website van de Campagne tegen Wapenhandel: www.stopwapenhandel.org.