Dood op bestelling
Uit: ’t Kan Anders, juni 2006
Een foto van een transportschip dat in april 2003 tanks laat in Rotterdam om ze naar Irak te vervoeren is gebruikt als illustratie voor een nieuw rapport van Control Arms, geschreven en gepubliceerd door Amnesty International. Het rapport – onder de titel Dead in Time – gaat over het transport van en de makelaardij in wapens en de bedreiging die wapens vormen voor de mensenrechten.
Het rapport schetst een uitgebreid beeld van het systeem dat achter wapenleveranties zit. Economische ontwikkelingen op het gebied van marketing en processen wordt even gemakkelijk meegenomen als mensenrechtenschendingen en nationale wetgeving. Een zin als de volgende is niet wat je verwacht in een Amnestie rapport: “Een groot deel van de transportbedrijven heeft zich een nieuwe rol aangemeten, van vervoerder naar ‘manager’ van de gehele bevoorradingsketen, een rol met veel meer complexe functies en verantwoordelijkheden dan het eenvoudigweg vervoeren van goederen.” Door die nieuwe rol hebben bedrijven echter meer toegang tot markten zowel aan de afnemende als aanbiedende kant en dat maakt ze daarom bruikbaarder voor het organiseren van wapentransporten.
De foto uit Rotterdam laat zien hoe dit systeem wordt toegepast door militairen bij het vervoert van hun wapens naar oorlogsgebieden of in het geheim naar bondgenoten in Nepal en Oost-Congo. Uitdrukkelijk noemt Amnesty dat de definitie van wapens niet versmald mag worden, maar dat dual-use goederen en grote wapensystemen onderdeel van de regels over wapenexporten moeten uitmaken, daarmee neemt de organisatie, zeer terecht, afstand van de huidige tendens om alleen kleine en lichte wapens als probleem te zien. Een lijn die overigens wel zeer zeer sterk aanwezig is in de Control Arms campagne waar de organisatie deel vanuit maakt. Het benadrukken van de rol die staten hebben bij illegale leveringen is een ander opvallend aspect van het rapport. Het rapport bevat een schat aan informatie, sommige delen kunnen zo omgezet worden in een spionage thriller en is het het lezen waard.
Bron: Dead on Time: Growing network of arms brokers and transporters fuelling killings, rape, and torture
