Volkskrant Opinie. 09/09/2017 Ingekorte ingekorte brief, hierbij de volledige tekst
Meneer van den Doel trekt weer hard van leer in de VK van 7 september. Onder het adagium: ‘als je een boodschap maar lang genoeg herhaalt wordt het vanzelf waar’ worden we de laatste jaren overspoeld met verhalen van militairen en andere ijzervreters die beweren dat de Nederlandse krijgsmacht in staat van verval verkeert en dat Russen en Chinezen aan de grenzen staan te trappelen om binnen te vallen.
De bedoeling is natuurlijk dat het defensiebudget omhoog gaat. Het lijkt erop dat ze hun zin krijgen: het is al weer enige tijd licht aan het stijgen en waarschijnlijk zal op Prinsjesdag een verdere stijging worden aangekondigd. Fijn natuurlijk voor militairen. En zeker fijn voor de wapenindustrie, die het sinds de economische crisis vooral moest hebben van de export, vanuit Nederland ruim 1,4 miljard in 2016.
Maar dat de krijgsmacht te weinig geld heeft is relatief. Het hangt er vanaf waar je het geld aan uitgeeft. Enige jaren geledenhoorde men in defensiekringen nog wel eens dat het tekort werd veroorzaakt doordat het budget werd opgeslorpt door de F-35, het peperdure Amerikaanse gevechtsvliegtuig. Met name in landmacht- en marinekringen was men daarover wat zuur. Maar wie daarover uit de school klapte is waarschijnlijk gauw tot de orde geroepen, want de F-35 moest er perse komen om de Nederlandse kernwapentaak te kunnen voortzetten. Een andere reden van krapte is dat materieel sneller slijt door de vele uitzendingen. Woestijnzand kruipt overal tussen. Maar als we zouden ophouden met ons te mengen in oorlogen die niet te winnen zijn, in elk geval niet militair, en als we niet al ons geld aan de Amerikaanse wapenindustrie gaven en die kernwapens eindelijk afschaften, dan was het defensiebudget zo krap niet. Dan zou er geld zijn voor het bijspijkeren van militaire salarissen en pensioenen, waar net als bij ander overheidspersoneel – denk aan onderwijzers – wat achterstand is.
De totale wereldwijde militaire uitgaven in 2016 bedroegen $1686 miljard dollar. Hoeveel veiliger zou de wereld zijn als we dat bedrag zouden besteden aan het tegengaan van klimaatverandering. Meer dan een derde van dat bedrag werd uitgegeven door een land: onze bondgenoot de VS was verantwoordelijk voor 611 miljard dollar. China, dat op de tweede plaats komt, spendeerde 215 miljard dollar en nummer drie Rusland ‘slechts’ 69.2 miljard. Rusland geeft daarmee minder uit aan defensie dan alle 27 Europese NAVO landen samen. Om een indruk te geven: Amerika heeft 20 operationele vliegdekschepen, Rusland heeft er 1. De grootste dreiging komt op dit moment komt niet van Rusland of China, maar van een onverantwoordelijke en wispelturige Amerikaanse president met zijn vinger op de kernwapenknop.
Wendela de Vries, Stop Wapenhandel
