Vredesspiraal, kwartaalblad kerk & Vrede, no.2 2018 – Wie vraagtekens plaatst bij militaire actie is verdacht. Vredesactivisten worden uitgemaakt voor vrienden van Assad, Poetin, Khadaffi, Milosevic enzovoorts. Zodra er oorlog gevoerd wordt ben je voor of tegen, het is wij tegen zij, goed tegen kwaad.
Er is geen ruimte voor complexiteit en het zoeken naar andere dan militaire oplossingen. Want dat is “naïef.” En: “we moeten toch iets doen?” Afgezien van de vraag of dat altijd waar is (waar bemoeien we ons mee en maken we de zaak niet juist erger?) is “iets doen” niet hetzelfde als het leger sturen.
Opmerkelijk genoeg werd er wel veel getwijfeld aan het vergeldingsbombardement op Syrië door Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS. Veel mensen vinden een reactie op gebruik van chemische wapens op zijn plaats. Maar was dit nu de manier? “Gaat het nog wel om Syrië?”vroeg zelfs voormalig opperbevelhebber der strijdkrachten Van Uhm zich af. Volgens de Franse president Marcon heeft het bombardement “de eer van de internationale gemeenschap gered.” Dat zou geloofwaardiger overkomen als Frankrijk niet net voor miljarden aan wapens had verkocht aan Saoedi-Arabië, Qatar en Egypte. En Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS geen nieuw type kruisraketten hadden gebruikt. Volgens sommige militaire commentatoren ging deze actie niet om Syrië, maar om indruk te maken op Rusland en China.
Militaire interventies brengen geen vrede, ze kunnen hooguit machtsverhoudingen verschuiven. En ze dienen vaak hele andere belangen. Het dieptepunt was de inval in Irak in 2003. Ingezet om de wereld te beschermen tegen massavernietigingswapens, waarvan het bestaan (terecht, bleek later) werd betwijfeld. Door tienduizenden mensen in 600 steden wereldwijd is tegen deze militaire interventie gedemonstreerd. Allemaal vrienden van Saddam Hoessein? Velen van hen hadden een decennium eerder geprotesteerd tegen de steun aan Saddam Hoessein door westerse landen, toen Irak oorlog voerde tegen Iran. De interventie in Irak is een ramp geworden; er zijn inmiddels meer dan 288.000 doden gevallen, Irak is nu een verscheurd land en IS wordt door velen gezien als een direct gevolg van deze interventie.
Nu onze regering zich opmaakt voor een forse verhoging van het defensiebudget en de aankoop van veel nieuwe wapens is het van belang dat we laten horen dat het ook anders kan. De Quaker Council in Brussel publiceerde recent een rapport met tientallen voorbeelden van mogelijkheden om bij te dragen aan vrede, die stuk voor stuk zinvoller zijn dan militaire interventies. Je wordt al hoopvol bij de eerste regels: “Het voortdurend geweld in de wereld dat we via de media voorgeschoteld krijgen geeft het gevoel dat oorlog overal is. Maar in feite is vrede de norm.” Zo, die is binnen. Daarna volgen voorbeelden van onder meer diplomatie, onderhandeling, burgerbetrokkenheid en projecten voor gedemobiliseerde milities. Allemaal niet zo spectaculair als het sturen van een leger. Niet goed voor politici die zich willen profileren. En al helemaal niet voor de aandeelhouders van wapenbedrijven. Maar niet naïef. Geloven in vrede door oorlog, dat is pas naïef.
WdV
Het rapport ‘Building peace together’ is te lezen op de website van de Quaker Council for European Affairs http://www.qcea.org/ Er is een samenvatting beschikbaar in het Nederlands.
..
