Affaires rond Van den Nieuwenhuyzen blijven
Uit: VD AMOK nr. 4, 2005
Aan de inmiddels lange lijst geruchten en affaires rond zakenman Joep van den Nieuwenhuyzen komt voorlopig geen einde. Steekwoorden bij ’s mans carrière zijn: zwendel, steekpenningen, leugens en altijd weer nieuwe uitvluchten. Vorig jaar augustus kwam de tot wapenhandelaar bekeerde bedrijvendokter ten val nadat bleek dat miljoenen aan onderhandse leningen via het Rotterdamse Havenbedrijf in de bodemloze put van de praatjesmaker waren verdwenen (zie VD AMOK nr. 3 2004). Behalve dat Joep’s verdere zakendoen in Nederland vrij onmogelijk was geworden blijft die affaire vooralsnog zonder juridische gevolgen.
Dit jaar augustus stond hij wel voor de rechter in een andere zaak, van de Nederlandse staat. Twee onderzeeërs die Van den Nieuwenhuyzen een paar jaar terug tevergeefs aan Maleisië probeerde te slijten liggen nog altijd in dat land aan de ketting. Omdat alternatieve klandizie uitbleef en de tijdelijke uitvoervergunning voor de boten al lang is verlopen eiste de rechter onlangs dat Joep de boten op eigen kosten laat slopen.
Dan is er nog de affaire rond het zakendoen met Pinochet. De Chileense justitie is een groot onderzoek gestart naar geheime bankrekeningen van de oud-dictator die de afgelopen decennia met miljoenen dollars aan smeergeld zijn gespekt. De oude baas is z’n parlementaire onschendbaarheid, die hij als senator-voor-het-leven genoot, eveneens verloren. In dat onderzoek speelt ook de verkoop van overtollig Nederlands defensiematerieel aan Chili een rol. Meer precies van tanks en artillerie die door Van den Nieuwenhuyzen eind jaren negentig van het Nederlandse leger werden overgenomen en mooi opgepoetst aan het Chileense landmachtbedrijf FAMAE werden doorverkocht, om uiteindelijk in de Chileense landmacht dient te doen. Bij de handel zou minimaal anderhalf miljoen dollar smeergeld op een van Pinochet’s Amerikaanse bankrekeningen zijn terechtgekomen. Pinochet was namelijk nog altijd betrokken bij het ooit door hem in het leven geroepen FAMAE en zou volgens Vrij Nederland op 17 december 1997 oog in oog met Van den Nieuwenhuyzen de order voor tweehonderd Leopard 1 tanks hebben getekend. Hoewel Van den Nieuwenhuyzen beweert dat de bewuste anderhalf miljoen ‘gewoon’n als commissie voor een tussenpersoon, ene Oscar Aitken, in de boeken staat, beweert een andere intermediair, de Chileen Guillermo Ibieta, dat niet Aitken maar hij de verkoop indertijd heeft geregeld. Ibieta wordt daarbij gesteund door oud-RDM directeur Walter Luijten bevetigt die lezing tegenover het NRC. Op zijn beurt laat Van den Nieuwenhuyzen de verklaring van Ibieta “geheel voor zijn rekening”.
Het turbulente leven van Joep heeft ’s werelds grootste wapenfabrikant Lockheed Martin er ondertussen niet van weerhouden om samen met MD Helicopters – een van Joep’s andere paradepaardjes, ooit van concurrent Boeing overgenomen – te bieden voor een miljardenorder van de Amerikaanse luchtmacht. Het koppel biedt de Explorer van MD aan. Als het de concurrentie weet te verslaan is dat goed voor een bestelling van 322 exemplaren van dat type. Dat zou een haast onwaarschijnlijke klapper zijn, zowel voor praatjesmaker Joep als voor het noodlijdende MD, dat zich tot voor kort tevreden moest stellen met een afzet van jaarlijks een handjevol helikopters.
(Ko Colijn en Paul Rusman, “Oude Nederlandse tanks voor Chili”, Vrij Nederland, 24 oktober 1998; Joep Dohmen en Marcel haenen, “Vermoedens smeergeld RDM sterker”, NRC Handelsblad, 23 september 2005; Joshua Kucera, “Lockheed joins with MD for light helicopter bid”, Jane’s Defence Weekly, 17 augustus 2005)