Kassa voor Defensie met megaverkoop aan Jordanië

Op 16 juni berichtte minister Van Middelkoop de Tweede Kamer over de verkoop van vele honderden hier overtollig geraakte kanonnen, pantservoertuigen en legertrucks aan Jordanië. De verkoop wordt formeel aan de Tweede Kamer voorgelegd, maar nu het contract al anderhalve maand geleden met Jordanië is gesloten, is dat nogal mosterd na de maaltijd.

Defensie vindt dat de Kamer wel degelijk recht wordt gedaan door in het contract een voorbehoud van parlementaire instemming op te nemen. Het spreekt voor zich dat de drempel om zich tegen een order te keren een stuk hoger ligt als een contract al lang en breed getekend is.

In een motie uit 1996 verzoekt de regering om de Kamer vóóraf te informeren over verkopen van overtollig Defensiematerieel. Omdat dit regelmatig niet gebeurde leidde dat in 2007 tot commotie in de Kamer, waarop toenmalig staatssecretaris van Defensie Van der Knaap erkende dat “incidenteel […] uit concurrentieoverwegingen of op verzoek van de koper” al in een eerder stadium een overeenkomst wordt gesloten.

Incidenteel kan het achteraf informeren van de Kamer zeker niet genoemd worden. Eerder dit jaar kreeg de Kamer ook pas achteraf te horen dat Defensie twee Fokker 60 vliegtuigen aan de Peruaanse marine had verkocht. Buurland Chili, met wie de spanningen rond de zeegrenzen soms hoog oplopen, heeft de afgelopen twaalf jaar zelfs een half leger met Nederlandse afdankertjes heeft opgetuigd. Daar komen binnenkort nog eens 18 tweedehands F-16s bij – ook daarvoor was een eerste contract in grote haast getekend vóór de Kamer erover bericht werd. Eerder in 2007 verkocht Defensie overigens ook zes F-16s aan Jordanië, die ‘kaal’ 20 miljoen euro opleverden.

Het belang van Defensie spreekt voor zich. Het is met een paar honderd miljoen euro jaarlijkse inkomsten uit wapenverkopen van het geld afhankelijk geraakt – des te meer in tijden van bezuinigingen. Hoewel de precieze ordergrootte voorlopig geheim blijft levert de verkoop van de 121 M-109 kanonnen, 441 YPR pantservoertuigen, 69 M-577 pantserrupsvoertuigen, 467 militaire trucks plus nog wat munitie en andere zaken de schatkist (lees: de Defensiebegroting) de broodnodige vele tientallen miljoenen euro’s op.

Dat Jordanië op het gebied van de mensenrechten een meer dan beroerde reputatie hooghoudt (martelingen en straffeloosheid, geen burgerlijke vrijheden) maakt de Nederlandse regering blijkbaar weinig uit. Het spreekt voor zich dat Den Haag als verweer zal stellen dat Amman zo’n belangrijke partner is in de strijd tegen het terrorisme. Daarmee vervalt uiteraard ieder bezwaar.

Op de foto: Koning  Abdullah II van Jordanie bezoekt wapenbeurs SOFEX (Special Operations Forces Exhibition) in Amman.

Frank Slijper