30 maart 2021 – Het uitbesteden van grensbewaking aan landen buiten Europa is steeds bepalender aan het worden voor het Nederlands buitenlandbeleid, zo blijkt uit het vandaag door Stop Wapenhandel gepubliceerde rapport ‘Het uitbesteden van dodelijk grensbeleid’. Deze uitbesteding, gericht op het stoppen van migranten voordat ze de grenzen van Europa bereiken, versterkt mensenrechtenschendingen en dwingt mensen steeds gevaarlijkere migratieroutes te nemen, met dodelijke gevolgen.
Vooral de afgelopen vijf jaar is Nederland steeds meer projecten gaan financieren om grensbewaking te versterken in landen rondom Europa. Defensie wordt vaak ingezet voor het opleiden van grensbewakers in landen op de route naar Europa. Daarbij werkt Nederland samen met omstreden partners. Zo ondersteunt Nederland indirect de milities die de Libische detentiecentra beheren en onderdeel zijn van de kustwacht. Nederlandse troepen trainen het Libanese leger dat verantwoordelijk is voor het gewelddadig onderdrukken van protesten van de eigen bevolking, en bijdraagt aan de onveiligheid van vluchtelingenopvang in de regio. In het rapport wordt beschreven hoe een groot Syrisch vluchtelingenkamp in Libanon met geweld door het leger is ontruimd waarna er een door Nederland gefinancierd trainingscentrum voor grensbewaking in werd gevestigd.
De Nederlandse wapenindustrie verdient aan deze ontwikkeling. Wapenbedrijven Damen, Thales en Gemalto exporteren allen grensbewakingsmateriaal naar omstreden landen om migratie daar al te stoppen. Zo heeft Damen patrouilleschepen geëxporteerd naar de Libische kustwacht die worden gebruikt voor het gewelddadig tegenhouden van vluchtelingen.
Nederland gebruikt economische betrekkingen en ontwikkelingssamenwerking om landen buiten Europa onder druk te zetten mee te werken aan grensbewakings- en deportatieovereenkomsten. In 2012 kort Nederland Ghana voor €10 miljoen op ontwikkelingssamenwerking omdat “verbeteringen uitbleven in de medewerking van Ghana aan gedwongen terugkeer van eigen onderdanen.” Nederland stelt zo haar eigen belangen boven die van migratielanden. Ontwikkeling en stabiliteit in landen rondom Europa worden ondermijnd in plaats van opgebouwd.
“Dit beleid heeft dodelijke gevolgen: migratieroutes worden gevaarlijker, vluchtelingen krijgen steeds vaker te maken met mensenrechtenschendingen en interne repressie en dictaturen worden versterkt.” zegt Djuna Farjon, auteur van het rapport. “In plaats van koste wat het kost te focussen op het tegenhouden van migranten zou Nederland zich moeten bezighouden met het creëren van veilige en reguliere toegangswegen tot Europa, hervestiging van vluchtelingen die vast zitten in onmenselijke omstandigheden in Griekenland, Libanon en Libië en het daadwerkelijk aanpakken van de grondoorzaken van migratie.”
English: Summary
