‘Nederland moet stoppen met steun aan militaire coalitie in Midden-Oosten’

Benjamin Baars, Volkskrant Opinie, 11 april 2017 – Miljoenen euro’s ontwikkelingsgeld en donaties, opgehaald via Giro 555, gaan naar het straatarme Jemen. Maar als we wapens blijven leveren aan de militaire coalitie die wordt geleid door Saoedi-Arabië, dan blijft het dweilen met de kraan open.

Zo levert Nederland militair materieel aan de marines van Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten, die betrokken zijn bij de maritieme blokkade van Jemen. Deze blokkade is op papier bedoeld om een VN-wapenembargo tegen de Houthi-rebellen te controleren, die twee jaar geleden een opstand begonnen tegen de regering in Jemen. In de praktijk draagt de blokkade echter vooral bij aan de verslechtering van de levensomstandigheden voor burgers in Jemen, doordat voedsel en medicijnen nauwelijks nog het land in komen.

Behalve directe leveringen, faciliteert Nederland één van de grootste wapenbedrijven ter wereld. De meeste mensen zullen Airbus kennen als producent van commerciële vliegtuigen, maar Airbus is ook het zevende grootste wapenbedrijf ter wereld en het op een-na-grootste van Europa. Mede vanwege het gunstige belastingklimaat voor multinationals zit het hoofdkantoor van Airbus in Nederland.

Airbus verkocht in 2016 voor ongeveer 14,5 miljard euro aan wapens. Veel wapens gingen naar de militaire coalitie die actief is in Jemen. Zo is het gevechtsvliegtuig van Airbus, Eurofighter Typhoon, in gebruik bij de luchtmacht van Saoedi-Arabië. Een recente grote deal van Airbus is de levering van dertig Caracal-gevechtshelikopters, ter waarde van 1,1 miljard euro, aan Koeweit. Dit terwijl Amnesty International onlangs nog heeft aangedrongen om alle wapenleveranties te stoppen aan alle strijdende partijen in Jemen vanwege schendingen van mensenrechten en van internationaal humanitair recht, waaronder oorlogsmisdaden.

De vluchtelingentragedie en de huidige conflicten in het Midden-Oosten zijn voor een belangrijk deel het gevolg van westerse interventies en wapenleveranties. Bedrijven als Airbus hebben daar grof geld aan verdiend en verdienen nogmaals aan het tegenhouden van vluchtelingen als deze naar Europa proberen te komen.

De wapen- en veiligheidsindustrie, waaronder Airbus, heeft fanatiek en met succes gelobbyd voor militarisering van de grenzen van Europa. Airbus sleepte veel contracten binnen voor het militariseren van de grenzen en is het bedrijf dat de meeste EU-subsidie krijgt voor ‘veiligheidsonderzoek’ voor grensbewaking. Airbus produceert een breed scala aan ‘veiligheidsproducten’, variërend van helikopters tot radar- en communicatiesystemen.

Nederland moet een strenger wapenexportbeleid gaan voeren en stoppen met het faciliteren van grote wapenbedrijven als Airbus. Airbus profiteert van het gunstige belastingklimaat in Nederland voor grote multinationals. Ook Nederlandse pensioenfondsen en banken hebben miljoenen geïnvesteerd in Airbus. Het ABP spant de kroon, met 95 miljoen euro aan aandelen in Airbus.