Private militaire en beveiligingssector Nederland in opmars – Gebrekkige regels en controle

Amsterdam, 10 januari

Er is een snelle groei van het aantal Nederlandse bedrijfjes dat diensten aanbiedt in de private militaire en veiligheidssector.

Steeds meer wordt gepoogd het wettelijk verbod op het gebruik van wapens te omzeilen. Ook worden in toenemende mate bedrijven ingehuurd voor wat voorheen militaire taken waren. De export van private militaire en beveiligingsdiensten zou getoetst moeten worden aan criteria, net als bij wapenexporten, stelt de Campagne tegen Wapenhandel in een vandaag gepubliceerd rapport.

De private militaire en veiligheidssector in Nederland blijkt stevig in ontwikkeling te zijn. Nieuwe bedrijven manifesteren zich met een aanbod van trainingen – al dan niet met wapens – en de bereidheid ingezet te worden voor piraterijbestrijding en risicovolle opdrachten in spanningsgebieden. Bedrijven pochen op trainingen ‘door leden uit de Israëlische militaire elite” en personeel dat bestaat uit “ervaren en strategisch gevormde ex-mariniers/commando’s gespecialiseerd in toenemend maritiem geweld.”Er is weinig regulering voor deze, veelal door oud-militairen geleide, bedrijfjes. Instelling en handhaving van een duidelijk controlemechanisme op deze dienstenlevering, alsmede het starten van een verplichte registratie, is geboden.

Voor de opkomst van de private militairesector die diensten aan Defensie aanbiedt wordt internationaal gezocht naar juridische aansprakelijkheidsmechanismen. Andere wezenlijke bezwaren tegen de introductie van marktdenken bij Defensie, die betrekking hebben op ondermijning van het geweldsmonopolie van de overheid, krijgen weinig aandacht.  De door de regering overgenomen criteria uit een advies van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) bieden weliswaar enig houvast bij de inhuur van bedrijven door Defensie, maar het is de vraag of deze eenduidig en consequent gehanteerd (kunnen) worden.

Het rapport ‘De opkomst van de nieuwe huurling. Over private diensten in de militaire- en veiligheidssector’ is te vinden op www.stopwapenhandel.org