Demonstratie tegen wapens in Taiwan
Uit: VD AMOK, nr. 4, 2004
In september 2004 gingen in Taiwan tienduizenden mensen de straat op om te protesteren tegen de aanschaf van voornamelijk Amerikaanse wapensystemen. De tocht eindigde met een concert voor vrede bij het presidentiële paleis. De demonstranten maakten gebruik van een slagzin van de regeringspartij de Democratische Progressieve Partij (DPP): ‘lever één glas schoolmelk in voor een veilig Taiwan,’ om aan te geven dat wapenaankopen ten koste gaan van sociale uitgaven. De aankoop heeft een waarde van 20 miljard euro. Het bedrag wordt weliswaar verspreid over meer dan tien jaar, maar is toch een kolossale uitgave. Daarnaast wijzen de demonstraten op het gevaar van een wapenwedloop in de regio. Het is een van de grootste demonstraties tegen een wapenaankoop.
De demonstratie werd gesteund door een groot aantal gepensioneerde generaals. Niet omdat het plotseling vredesduiven zijn geworden, zoals een commentator stelde, maar omdat ze als Chinezen van het vasteland een ‘Eén China beleid’ voorstaan en vrezen dat de enorme wapenaankoop China en Taiwan nog verder uiteen zal drijven. De wig tussen de Taiwan Chinezen en vasteland Chinezen is een belangrijk politiek thema in Taiwan. De tweede groep voelt zich door de huidige regering steeds verder in de hoek gedreven.
De discussie in de pers in de weken na de demonstratie was fel. “Als je vrede wil, bereid je voor op oorlog,” en alle andere argumenten die de gemiddelde vredesactivist bekend in de oren klinken kwamen in de kolommen van de kranten. Dat de demonstraten werden gesteund door vrijwel de hele oppositie, werd aangehaald om aan te tonen dat de demonstratie eigenlijk electorale redenen had. Hoewel de ‘antiwapenaankoop alliantie’ stelt dat ze onafhankelijk is en geen banden heeft met politieke partijen, is de kwestie wel onderdeel geworden van de oppositie tegen de regerende DDP en het belangrijkste politieke thema geworden. In de maanden na de demonstratie is de wapenaankoop vrijwel dagelijks in het nieuws.
Inmiddels begint de DPP wel te schuiven. Het meest omstreden deel van de wapenaankopen is de aanschaf van onderzeeërs. Een deel waarin ook sprake is geweest van Nederlandse deelname, door de Rotterdamse scheepswerf de RDM. Door de onderzeeërs niet in Taiwan te assembleren kan er 3,3 miljard euro bespaard worden, zo stelt de DDP. Ondanks deze opening is er tot nu toe nog geen parlementaire toestemming voor de aankoop, aangezien de hele oppositie tegenstemt. Vanuit de Verenigde Staten komen waarschuwingen dat het niet aannemen van het programma verkeerde signalen naar China zendt. Als Taiwan geen besluit tot aankoop neemt, dan zal China de druk op Taiwan verder opvoeren, zo stelt de Amerikaanse ondersecretaris voor Defensie, Richard Lawless in niet mis te verstane woorden.
