Tekst Guido van Leemput (Amsterdams Vredes Initiatief) bij protest European Defence Procurement

Europese defensieopdrachten

Beste mensen,
Voor de derde keer in één jaar is er een bijeenkomst van de wapenindustrie in Amsterdam. In mei vorig jaar kwamen in het Okura Hotel de aandeelhouders van Airbus over hun winsten in aandelen praten. Op 22 juni waren het de marinemensen van MAST (Maritime/Air Systems and Technologies) die in de RAI waren samengekomen. En vandaag hier.

Op 19 januari 2017 bespraken overheid en wapenindustrie in Den Haag een nieuwe geldpot voor wapenonderzoek. De Europese Unie gaat voor het eerst in zijn bestaan rechtstreeks wapenonderzoek subsidiëren. De Europese Commissie volgde hiervoor het advies van een expertgroep die grotendeels uit lobbyisten van de wapenindustrie bestaat. Voor 2017 is een bedrag vrijgemaakt van 25 miljoen euro – ten koste van andere begrotingsposten – dat in de jaren daarna moet oplopen tot 3,5 miljard euro in de periode 2021-2027.

Er wordt dus volop vergaderd en genetwerkt in Nederland. Er is wat te verdienen, kennelijk. Vandaag is het een samenvoeging van staten en bedrijven, waaronder nieuwe vrienden van de bekende verdachten.
Deze bijeenkomst heeft de saaie titel European Defence Procurement  en buigt zich de komende dagen over de Europese kansen om geld te verdienen aan de onzekere tijden die nu heersen. Een buitenkansje voor de jongens (jongens waarschijnlijk) van wapens en vijandbeeld en een Europese bijdrage aan hun portemonnee. Nog meer Europese eenwording op militair terrein. Een paar zaken;
1.    Wat maakt deze bijeenkomst zo bijzonder?
2.    Wat maakt de mensen hier binnen zo onrustig?
3.    Wat komen ze deze dagen hier doen?   

Wat is bijzonder aan de bijeenkomst? Ik geef vier redenen in willekeurige volgorde;
1.    de opmerking van de Amerikaanse presidentskandidaat Trump, nu president dat de NAVO achterhaald is? ‘Obsolete’ in zijn eigen woord.

2.    De oorlogen aan de randen van Europa. In Oekraïne laait steeds een oorlog op in het Oosten van het land en de Krim is drie jaar geleden geannexeerd door Rusland.

3.    De situatie in NAVO bondgenoot Turkije is zeer instabiel. De staatsgreep van 15 juli is door de zittende regering niet alleen afgeslagen maar verworden tot een ongekende zuiveringsoperatie waarbij al tienduizenden zijn ontslagen of gearresteerd.

Oekraïne en Turkije zijn tussenlanden geworden waar grootmachten elkaar de macht proberen af te troeven.

4.    De oorlog in Syrië als een van de delen van de Arabische opstanden die sinds 2011 oplaaiden en bloedige oorlogen hebben opgeleverd en een ongekende hoeveelheid oorlogsvluchtelingen en mensen die werk zoeken in Europa, waarvan zij denken dat dat lukt. En dit jaar wordt de definitieve aanval op de steden van de Islamitische Staat ingezet. Al Bab, Raqqa, Mosoel, Deir Azzor en Palmyra. Dat zal naast een bloedige strijd ook grote groepen vluchtelingen veroorzaken.

Wat maakt de mensen zo onrustig?
Onrustig zeker, maar ze lijken helemaal niet onzeker. Ze snappen dat ze een gouden kans krijgen. Een kans op meer verkoop van wapens, wapensystemen, informatiesystemen en meer wat nodig is om een oorlog te winnen.

Bij. 1 De uitspraak van Trump over de versleten NAVO heeft ons, de mensen hier voor de deur niet verrast. Wij wisten het al lang. Al heel lang, op zijn minst 26 jaar sinds de val van de muur van Berlijn en het verdwijnen van het Warschau Pact, de vijand van de NAVO in de Koude Oorlog.

Gisteren is gebleken dat in een ware machtstrijd is uitgebroken in de Amerikaanse leidende klasse. De macht van Trump wordt betwist en de uitkomst is onzeker.
Inmiddels heeft de president van de EU Donald Tusk de Europese landen twee weken geleden in een open brief opgeroepen samen te blijven, want anders… gaat het mis.

Bij 2. Al sinds 2004 doet de NAVO pogingen om Oekraïne en Georgië lid te maken van de NAVO en in het militaire systeem van het Westen te brengen. Dat heeft tot lelijke militaire reacties van Rusland geleid in 2008 tegen Georgië en in 2014 () tegen de Krim en een vorm van hybride oorlog.
Twee weken geleden heeft de Poolse conservatieve politicus Kaczynski opgeroepen om een EU kernmacht (ja de een Europees kernwapen) te vormen. De discussie begint gevaarlijke trekken aan te nemen.

Daarom even wat zinnige feiten in dit verband. De totale militaire uitgaven van alle Europese landen samen bedragen 281 miljard dollar. Rusland geeft 66 miljard uit. Hoewel het allebei reteveel is, moeten we het wel in verhouding blijven zien.
Het CDA heeft vandaag laten weten 2 miljard meer per jaar aan Defensie uit te willen geven en bewapende drones voor de Nederlandse krijgsmacht wil aanschaffen. Zij moeten het werk dat F-16’s de laatste jaren in Afghanistan, Irak en Syrië heeft gedaan opvolgen.

Bij 3. Maar niet alleen heeft de Russische invloedsfeer te lijden onder oorlog en grensverschuivingen. Dat gebeurt inmiddels ook in Turkije dat een onzekere bondgenoot is geworden. Het verwordt tot een dictatoriaal land. Het is sinds  de jaren 60 geleden dat dictaturen lid waren van de NAVO. Toen waren het Portugal en Griekenland nu wordt het Turkije.
Turkije heeft de EU in de klem met twee miljoen oorlogsvluchtelingen uit Syrië.

Bij 4. De oorlogen in Syríë en Libië hebben enorme chaos en verschrikkelijk veel vluchtelingenleed opgeleverd.

Oplossingen
Voor al deze ernstige crises komt de vraag op; hoe gaan we dat blijvend en vreedzaam oplossen.
Wij hebben niet de indruk dat dat de eerste wens van de bezoekers van dit evenement is.
Nee, ze wijzen onze regeringen op verhoging van het defensiebudget, spreiding van commerciële risico en een forse greep in de subsidie van de Europese landen om de  meer te ontwikkelen en produceren.
In de reclame die de website voor dit evenement maakt wordt opgeschept dat de wapenindustrie een sleutelsector is voor de Europese economie. Ze hebben een omzet van 97,3 miljard in 2014, stellen 500.000 mensen te werk en verhandelen duizenden systemen.

Beste mensen, het zijn niet alleen grote opscheppers, maar ook grote misleiders. Ze gedijen bij angst en oorlog en proberen ons te doen geloven dat zij de ellende buiten de deur kunnen houden. Eén ding moet duidelijk zijn. Zij zijn een deel van de ellende.

Beste vredesmensen, de komende dagen komen de bazen van alle grote Europese wapenbedrijven. De Britten, de Duitsers, de Fransen, Nederlandse adviseurs, een majoor van het Belgische leger, een kolonel van het Poolse ministerie van Defensie, een admiraal uit Italië, een brigadier generaal van de Europese Unie, nog een admiraal en een generaal en een professor uit Londen. De sterren, strepen, balken zijn hier te kust en te keur.

Deze oude bekenden van de Nederlandse vredesbeweging hebben nieuwe vrienden. Herinnert u zich het referendum over het Europese Associatieverdrag met Oekraïne nog van vorig jaar april? Een argument van de tegenstanders was dat het militaire samenwerking in vermomming was. Een handelsverdrag met een enorme militair hoofdstuk.

Beste mensen, ik weet niet wat u toen gestemd hebt, maar deze bijeenkomst wordt mede mogelijk gemaakt door UkrOboronProm, de Oekraïense koepel van wapenindustrie. Huurde de Nederlandse krijgsmacht vroeger nog wel eens een Antonov-transportvliegtuig nu doen we samen met de Oekraïeners in de wapenindustrie.
Beste mensen, is het erg om samen te werken met Oekraïeners?? Nee, dat is niet erg, zo lang het maar niet gaat om nieuwe wapenkartels te vormen. Het is niet erg om samen te werken aan het vreedzaam Europa en het is heel wat waard als daar ook Russen en Turken en Koerden in betrokken konden worden.

Beste mensen
Het is een uitstekend moment om te discussiëren over een vreedzame toekomt van Europa. Daar hoort wat ons betreft geen beurs voor European Defence Procurement bij.

We willen de aandacht die deze wapenvergadering oplevert gebruiken om juist minder uit te geven aan bewapening. Wij willen dat wordt nagedacht over bevordering van sociale veiligheid. Hoe het kapitaal dat zij over de balk willen gooien anders en vreedzamer te besteden?

Wij willen dat de kans wordt gegrepen om een echte veilige maatschappij in te richten. Daar horen geen fantasieën over Europese wapenindustrie maar over een vreedzaam Europa en een normale omgang met vluchtelingen uit landen die door oorlog en armoede worden verscheurd.

We willen niet dat de enige keuze is tussen MEER militaire uitgaven en NOG MEER militaire uitgaven. Wij willen minder militaire uitgaven.

We willen geen Europese militaire samenwerking maar Europese samenwerking in een echte vrede.

Guido van Leemput,
15 februari  2017