De EU-wapenindustrie onderhoudt steeds nauwere banden met EU-beleidsmakers en -instellingen, waardoor nieuwe stappen in de militarisering van de EU zijn aangejaagd, blijkt uit het nieuwe rapport ‘From war lobby to war economy’ van het Europese Netwerk Tegen Wapenhandel (ENAAT). Lees hier de Nederlandse samenvatting. Het voortdurende proces van meer geld in wapenproductie steken, het introduceren van nieuwe steuninstrumenten en het oproepen tot toegang van de industrie tot duurzame financiering is versneld sinds de Russische invasie in Oekraïne, maar is al jaren in de maak, voortbouwend op lobby-inspanningen van de industrie.
“De door de industrie aangestuurde nieuwe stappen in de Europese militarisering verwijderen de EU verder van haar start als vredesproject, vergroten het risico op betrokkenheid bij gewapende conflicten en zullen leiden tot een toename van de wapenexport, waardoor oorlog en repressie over de hele wereld worden aangewakkerd.” zegt Laëtitia Sédou, EU-programmamedewerker bij ENAAT en redacteur van het rapport.
Uit het rapport blijkt dat de grootste Europese wapenbedrijven en grote lobbyorganisaties de afgelopen tien jaar honderden ontmoetingen hebben gehad met de Europese Commissie en leden van het Europees Parlement. De Europese Commissie heeft een nieuw directoraat-generaal Defensie-industrie en Ruimtevaart (DG DEFIS) opgericht, dat fungeert als dienstverlener voor de wapenindustrie. DG DEFIS wordt geleid door commissaris Thierry Breton, voormalig CEO van ATOS, die ook via een nieuwe expertgroep een permanente dialoog tussen de Commissie en de industrie tot stand heeft gebracht.
Een van de belangrijkste kwesties voor wapenbedrijven is hun toegang tot particuliere financiering. De sector heeft hardnekkig gelobbyd tegen uitsluiting in het ESG-beleid van beleggers en tegen het voorgestelde label van ‘sociaal onduurzaam’ in de sociale taxonomie van de EU. Terwijl de militaire sector aanzienlijk bijdraagt aan de uitstoot van broeikasgassen en milieuschade, streeft de industrie naar erkenning van de relatie die volgens haar bestaat tussen veiligheid en duurzaamheid.
Deze lobbyinspanningen en nauwe banden met beleidsmakers werpen hun vruchten af, stelt het rapport. De invloed van de industrie is terug te zien in veel EU-beleidsmaatregelen, waaronder de oprichting van financieringsinstrumenten zoals het Europees Defensiefonds, de Wet ter ondersteuning van de munitieproductie en de Wet ter versterking van de Europese defensie-industrie door middel van gemeenschappelijke aanbestedingswetten – allemaal expliciet gericht op het vergroten van de wapenexport naar niet-EU-landen – en de versoepeling van de exportregels. Op soortgelijke wijze weerspiegelt de verklaring van de EU-ministers van Defensie van 14 november over toegang tot particuliere financiering, waarin investeerders worden opgeroepen om ESG-beleid opzij te zetten als het om de wapenindustrie gaat, net als andere oproepen in deze richting, duidelijk de herhaalde eisen van de industrie.
