Amsterdam, 22 maart 2010
Zuid-Amerika, de regio met de meest scheve inkomensverdeling ter wereld, geeft steeds meer uit aan wapens. Met recht kan gesproken worden over een wapenwedloop, aldus de Campagne tegen Wapenhandel in een vandaag verschenen rapport. Ook Nederland profiteert: het levert vooral grote hoeveelheden wapens aan Chili en wist recentelijk ook een order van buurland Peru binnen te halen.
Sinds 1998 kocht Chili in Nederland ondermeer fregatten, tanks, raketten en F16’s, grotendeels afgestoten defensiematerieel. Met een nog lopende levering van 18 F16’s is hiermee in totaal ruim een half miljard euro gemoeid. Deze maand werd ook bekend dat Defensie aan Peru twee Fokker verkenningsvliegtuigen verkoopt, naar verluidt voor ruim 20 miljoen dollar. Tot een paar jaar geleden was Venezuela een regelmatige klant voor Nederlandse wapens, met vooral radarsystemen. Sinds 2007 zijn voor dit land, mede onder Amerikaanse druk, echter geen wapenexportvergunningen meer afgegeven.
Veel landen in Zuid-Amerika presenteren hun wapenaankopen als ‘noodzakelijke’ moderniseringen van hun krijgsmachten. Die verklaring gaat slechts ten dele deel op, want met de aankopen is sprake van een, soms forse, uitbreiding van de militaire arsenalen. Bovendien jagen wapenaankopen in het ene land nieuwe aankopen door andere landen aan. In die zin kan zeker van een wapenwedloop gesproken worden.
De wapenaankopen voeden regionale spanningen; vooral de relatie tussen Colombia en Venezuela is sterk verslechterd. Beide behoren, naast Chili en Brazilië, tot de landen met de hoogste defensiebudgetten in Zuid-Amerika. Colombia leunt daarbij sterk op de Verenigde Staten, Venezuela op Rusland. De miljarden die Zuid-Amerikaanse landen uitgeven aan wapens, zouden volgens de Campagne tegen Wapenhandel, beter besteed kunnen worden aan armoedebestrijding. Een standpunt dat ook diverse landen in de regio, met name Peru en Uruguay, naar voren brengen. De Nederlandse overheid zou dan ook veel terughoudender moeten zijn met het afgeven van nieuwe wapenexportvergunningen voor bestemmingen in Zuid-Amerika.