Wapens zijn altijd vreselijk, en kernwapens nog wel het meest. Ze maken heel veel slachtoffers, vaak nog jaren na een oorlog. De schade die ze aanrichten is zo enorm dat hulpverlening na een atoomaanval onmogelijk is. Om die reden is er veel verzet tegen kernwapens. Onder druk van de vredesbeweging zijn aan het eind van de Koude Oorlog ontwapeningsverdragen en wapenbeheersingsverdragen gesloten. Het aantal kernwapens van de Verenigde Staten en Rusland is daardoor flink ingeperkt. Maar president Poetin heeft nu de Russische kernwapens op ‘special alert’ gezet.
De daadwerkelijke inzet van kernwapens is daarmee terug op het internationale toneel. Verdragen voor wapenbeheersing zijn de afgelopen jaren verwaarloosd. Er is te weinig aandacht voor belangrijke afspraken, die met moeizaam onderhandelen tot stand zijn gebracht. Afspraken zoals over wapenvermindering, over wederzijdse inspecties en over het afzien van bepaalde technologie, zoals een raketschild. Veel verdragen zijn opgezegd, niet verlengd of niet vernieuwd. Bijvoorbeeld het Anti-Ballistic Missile Treaty (ABM Verdrag, opgezegd door president Bush jr. in 2001) en het Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty (INF, opgezegd door Trump in 2019).
In Europa hebben Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk eigen kernwapens. Andere Europese landen zijn gastland voor Amerikaanse kernwapens (België, Duitsland, Italië, Nederland). Alle kernwapenstaten zijn bezig met modernisering van hun wapenarsenaal. Ze kopen vooral “kleine” atoomwapens die volgens sommige militairen en politici makkelijker bruikbaar zijn. Dat verlaagt de drempel om ze in te zetten. In een steeds instabielere wereldsamenleving is dat een beangstigende ontwikkeling.
Op de vliegbasis Volkel in Noord-Brabant liggen 20 Amerikaanse atoombommen, klaar voor gebruik. Ook België, Duitsland, Italië en Turkije hebben Amerikaanse kernwapens. Vanaf de zomer van 2022 worden de huidige bommen vervangen door een nieuw type atoombom, de B61-12. De F-35-gevechtsvliegtuigen die Nederland heeft aangeschaft zijn geschikt voor deze kernwapens. Ook Duitsland heeft daarom recent besloten F-35’s te kopen.
Waarom hebben we wapens die ons allemaal kunnen vernietigen? We moeten de kernwapens niet vernieuwen maar afschaffen. Om te beginnen in Europa! De theorie en praktijk van de Wederzijds Verzekerde Vernietiging (de Engelse afkorting is MAD, Mutual Assured Destruction) moet vervangen worden door een politiek van Wederzijds Verzekerde Veiligheid.
Lees verder: De klimaatcrisis bedreigt onze veiligheid
